10 rzeczy, których o przemówieniach nauczył mnie Frank Underwood (odcinek 2)

6. Używaj prostych porównań

(przemówienie o ustawie o pomocy socjalnej, S03E07)

Ustawa o pomocy socjalnej ma 80 lat. Frank mówi, że przeżyła większość osób, które z niej skorzystały i że powinniśmy uważać się za szczęśliwców, jeśli udaje nam się przeżyć tak długo jak jej. Wspomina też, jak wiek daje się we znaki człowiekowi – jest słabszy, nie ma tyle wigoru, jego serce nie bije już z taką samą siłą i nie odnajduje się tak dobrze w obecnych realiach. Również przytoczona ustawa nie działa już tak dobrze, więc pora zamienić ją na młodszą.
To proste porównanie łatwo obrazuje problem. I każdy z nas jest się w stanie do tego odnieść – widzimy ludzi wcześnie urodzonych (przecież nie są starzy!) każdego dnia. Widzimy ich problemy i zmagania z rzeczywistością – ot choćby obsługą nowych technologii.
Sztukę trafnych porównań z powodzeniem wykorzystywał Steve Jobs. Przy okazji prezentowania iPoda mógł powiedzieć, że ma on 8GB pamięci i podać rozmiary urządzenia w milimetrach, ale wtedy Apple prawdopodobnie poniósłby porażkę. Zamiast tego, Jobs powiedział: “iPod to 1000 piosenek w Twojej kieszeni”. Genialne. Wiem, ile to jest 1000 piosenek i wiem, że skoro urządzenie mieści się w mojej kieszeni, to znaczy, że jest małe.
Porównania pozwalają publiczności skonfrontować prezentowane informacje z rzeczywistością, którą znają. Działają trochę jak słowniki językowe lub encyklopedie.

7. Używaj prostych slajdów

(przemówienie przed zespołem ds. “obalenia” programu pomocy społeczenej, S03E01)

Trzydzieści dwa tysiące siedemset osiemdziesiąt jeden. Długie, prawda? To po cholerę czytasz takie długie liczby ze swoich slajdów? Frank tego nie robi. Tę liczbę zostawił wiszącą na flipcharcie, świetnie widoczną dla swoich słuchaczy i po prostu o niej opowiadał. Ale nie byłoby to możliwe, gdyby jego flipchart był zawalony treścią – wtedy odbiorcy nie wiedzieliby, o której informacji teraz mówi. To samo tyczy się slajdów – jeden slajd = jedna informacja. Unikaj bullet-pointów. A jeśli już musisz coś przedstawić jako krótką listę – zrób to bardziej graficznie.

8. Mów o sprawach ważnych i dotyczących publiczności

(mowa pochwalna, S01E03; przemówienie przed biblioteką S01E08)

Wyobrażasz sobie kandydata na prezydenta, który w trakcie kampanii mówi o tym, co Kim Kardashian nosiła na ostatniej imprezie? Nie. Nie, nie i nie!
Frank w trakcie wspominanej już mowy pochwalnej, mówi o emocjach, które rodzą się w każdym z nas – w tym przypadku o nienawiści. Odnosi to do rodziców dziecka, na którego pogrzebie się znajdują. Czy można winić ludzi, którzy stracili dziecko, za chwilę słabości i nienawiść do Boga? Każdy ze słuchaczy Franka prawdopodobnie był w podobnej sytuacji.
Pozytywne wartości są jednak “bezpieczniejsze” do poruszania, niż te negatywne, a mają równie dużą szansę mieć duży wpływ na słuchaczy. Przed biblioteką Frank opowiadał o przyjaźni i wspomniał, że spędził weekend ze swoimi przyjaciółmi, których od dawna nie widział. Podkreślił potem (metaforycznie), że kontakty, które wtedy nawiązał, były najważniejszym elementem w tamtym okresie jego życia. Opowiedział o tym, jak wyglądał jego czas, kiedy był na miejscu osób na widowni i to miało duży wpływ na słuchaczy.
Pamiętaj, że to, co opowiadasz, musi dotyczyć Twojej publiczności i być ważne. Celuj w to, żeby zmieniać życie swoich słuchaczy, nawet w najdrobniejszy sposób.

9. Opowiedz historię

(przemówienie w stanie Iowa, S03E09; mowa pochwalna, S01E03)

Historia nie musi być długa i najlepiej, jeśli nawiązuje do publiczności (patrz punkt 8.). Frank opowiada o swojej rozmowie z młodą kobietą – Glorią, która ukończyła Iowa State University, a mimo to nie może znaleźć pracy. Niestety z pewnych powodów nie kończy tej historii (bez spoilerów!), ale możemy sobie wyobrazić, jak opowiada o tym, dlaczego Gloria nie ma pracy i co on zamierza zrobić, żeby pomóc ludziom takim, jak ona.
W mowie pochwalnej, Frank wspomina, że jego ojciec zmarł w wieku 43 lat i opowiada o swojej rozpaczy, kiedy to się stało. Wtrąca wtedy parę słów na metapoziomie dla widza i mówi, że ta historia jest nieprawdziwa, ale to, co się stało naprawdę, byłoby kiepską historią do mowy pochwalnej.
I tu pojawia się pewna kontrowersja. Czy można okłamywać swoich słuchaczy? Nie. Ale… ale uważam, że można się dopuścić małych nieścisłości, jeśli pozwoli Ci to osiągnąć cel Twojego przemówienia i jeśli nikomu to nie zaszkodzi. Mówię tutaj na przykład o opowiadaniu fikcyjnej historii bez wskazania bohatera, gdzie publiczności wydaje się, że to ty (a w rzeczywistości jest to ktoś inny); lub podkolorowanie paru fragmentów, tak jak w przypadku mowy Franka. Musisz mieć jednak pewność, że nikt nie przejrzy Twojego występku, bo wtedy stracisz całą wiarygodność i zaufanie, więc bezpieczniej jest po prostu nie stosować tej techniki. Lepiej dmuchać na zimne.
Ludzie od zarania dziejów opowiadają historie. W czasach przed wynalezieniem pisma opowiadanie historii było głównym nośnikiem wiedzy i jeśli spojrzeć na to w odpowiedni sposób, dalej jest. Pomyśl o tym – dlaczego video blogi odnoszą taki sukces? Dlaczego YouTube (i inne) przyciągają taką publikę? (nie mówię tu o filmach z kotami!)
Pamiętaj, że historia nie musi być związana z tematem, ale musi mieć morał, który jest powiązany z celem Twojego przemówienia.

10. Zaproś kogoś na scenę

(przemówienie przed zespołem ds. “obalenia” programu pomocy społeczenej, S03E01)

Opowiadając o kosztach związanych z programem pomocy społecznej, jakie ponoszą Stany Zjednoczone, Frank oddał na chwilę głos swojemu pracownikowi. Remy zaprezentował wyniki ankiety, którą wcześniej przeprowadził. Jakkolwiek krótkie było jego wystąpienie, pokazuje, że Frank potrafi oddać głos komuś, kto wykonał robotę – to forma nagrody. Równie dobrze mógł zaprezentować ten krótki fragment sam, ale postanowił wprowadzić krótką przerwę w swoim dynamicznym wystąpieniu i pozwolić zrobić to innej osobie.
Osobą, która świetnie radziła sobie z wprowadzaniem gości na scenę w trakcie swoich wystąpień, był Steve Jobs. Jobs był wizjonerem i potrafił świetnie zaprezentować swoją wizję oraz produkty, których był ojcem. Był ekspertem w pewnych dziedzinach, ale nie znał się na wszystkim, więc w odpowiednich momentach swoich prezentacji, wprowadzał na scenę gości, np. Jony’ego Ive’a, który pewnym razem opowiedział o tym, jak Apple stworzyło komputer z pojedyńczego kawałka aluminium.
Wprowadzając na scenę gości, zyskasz sympatię nie tylko zaproszonych mówców, ale i publiczności.

Oto one. Dziesięć rzeczy, których możesz nauczyć się o przemówieniach od Franka Underwooda. Postać jest fikcyjna, a jej dialogi napisane przez scenarzystę, ale te wskazówki pomogą Ci realnie rozwinąć umiejętności prezentacyjne. I kiedy będziesz oglądać jakiś serial, film albo sztukę – zwróć też uwagę na to, czego możesz nauczyć się od ich bohaterów. Może będziesz mógł użyć tej wiedzy przy okazji następnego przemówienia, bo gdy będziesz wchodzić na scenę, musisz pamiętać, że publiczność nie będzie miała dla Ciebie litości. Musisz przemawiać dobrze. I tego Ci życzę.