ARTYKUŁ
KRYTYCZNE SYTUACJE W PRZEMAWIANIU
MICHAŁ KASPRZYK
Ten wpis jest bardzo krępujący. Ale czy rzeczywiście powinien? Opisuję w nim sytuacje bardzo ludzkie i w dodatku takie, które po prostu zdarzają się mówcom.
Tematyka
Przygotowanie
Umiejętności prezentacyjne
Sytuacja kryzysowe
Ratunku! Mam awarię, a za chwilę wchodzę na scenę!
Ten wpis jest bardzo krępujący. Ale czy rzeczywiście powinien? Opisuję w nim sytuacje bardzo ludzkie i w dodatku takie, które po prostu zdarzają się mówcom.
Jesteś na konferencji, na której występujesz. Powinieneś grać na loterii, bo miejsca w ciągu dnia są losowane, a ty trafiłeś… ekhem… najlepsze z nich – tuż po przerwie lunchowej. Martwisz się od rana tym, że uczestnicy mogą się nie pojawić, bo jeszcze będą dojadać swoje obiady. Sam zamierzasz zjeść obiad, bo w końcu na głodnego wystąpienie może być nie najlepszym pomysłem (chociaż zjedzenie tuż przed też może mieć swoje minusy!). Wychodzisz wcześniej z wystąpienia przed przerwą, bo chcesz mieć pewność, że wyrobisz się na czas i zdążysz wrócić na swoje. Siadasz w restauracji, zamawiasz jedzenie i kelner po chwili je przynosi. Talerz ląduje na stole tuż przed tobą. „Ty idioto” – zaglądając do talerza orientujesz się, co zrobiłeś. Spaghetti Bolognese. No ale nic, będziesz jadł ostrożnie i będziesz zasłaniał się serwetką. Nie pozwolisz ubrudzić się twojej koszu…
Szlag.
Przegrywasz tę walkę.
Twoja biała koszula ma teraz piękną czerwoną plamę przy środkowym guziku. Twój już ściśnięty żołądek zaciska się jeszcze bardziej.
To sytuacja, w której niestety zdarzyło mi się być. Co ty byś w niej zrobił?
Zamiast się stresować, lepiej zastanowić się, czy to rzeczywiście jest problem. Zjadłem do końca, zapłaciłem, wstałem i zapiąłem marynarkę. Plama została zasłonięta, a dodatkowy stres minął.
No tak, ale co zrobić, gdy ta plama jest gdzieś indziej? Albo kiedy boli cię brzuch? Albo zaschło ci w gardle na scenie? O tym jest ten wpis.
Część z takich sytuacji da się rozwiązać odpowiednio planując, ale istnieją też dla nich rozwiązania do zastosowania spontanicznego. Niektóre rozwiązania są oczywiste, niektóre trochę mniej.
Zastanawiałem się długo nad formą, której powinienem użyć w tym wpisie i stwierdziłem, że chyba najlepiej będzie zrobić tabelę. No i oto ona.
Co robić w sytuacjach kryzysowych?
| SYTUACJA | NA KILKA GODZIN PRZED PRZEMÓWIENIEM | TUŻ PRZED LUB W TRAKCIE WYSTĄPIENIA | JAK SIĘ PRZED TYM USTRZEC? |
| Plama na ubraniu | 1. Zmyj plamę.
2. Zasłoń plamę czymś (np. broszką, pinem, krawatem itp.). 3. Przebierz się. 4. Załóż dodatkowy element ubrania. 5. Ściągnij ten element garderoby. 6. Kup nowe ubranie. 7. Zamień się z kimś ubraniem. |
1. Ściągnij ten element garderoby.
2. Zażartuj sobie z plamy. 3. Nie przejmuj się tym – w ten sposób nie będziesz sprawiać wrażenie, że coś jest nie tak i jest szansa, że publiczność nie zauważy, szczególnie jeśli siedzi daleko od sceny. 4. Jeśli plama jest spora, poproś organizatora o przedłużenie zapowiedzi przez konferansjera lub szybką zamianę z innym prelegentem. |
1. Nie zamawiaj jedzenia, które łatwo chlapie (zupy, makarony).
2. Przebierz się w „ubranie sceniczne” dopiero przed wystąpieniem. 3. Miej ze sobą zapasowe ubranie (w samochodzie, hotelu itp.). |
| Podarte ubranie | 1. Zszyj ubranie igłą i nitką.
2. Użyj agrafek. 3. Załóż dodatkowy element ubrania. 4. Przebierz się. 5. Ściągnij ten element garderoby. 6. Kup nowe ubranie. 7. Zamień się z kimś ubraniem. |
1. Ściągnij ten element garderoby.
2. Zażartuj sobie z rozdarcia. 3. Nie przejmuj się tym – w ten sposób nie będziesz sprawiać wrażenie, że coś jest nie tak i jest szansa, że publiczność nie zauważy, szczególnie jeśli siedzi daleko od sceny. 4. Jeśli rozdarcie jest spore, poproś organizatora o przedłużenie zapowiedzi przez konferansjera lub szybką zamianę z innym prelegentem. |
1. Ubierz luźniejsze ciuchy.
2. Miej ze sobą zapasowe ubranie (w samochodzie, hotelu itp.). 3. Miej ze sobą igłę i nitkę. 4. Miej ze sobą agrafki. |
| Zaschnięte gardło | 1. Na kilka godzin przed? Czyżby to był kac? Pij dużo wody i wypij jakieś elektrolity (np. Orsalit).
2. Unikaj kawy, cukru, imbiru i mocnej herbaty. |
1. Napij się wody, niegazowanej, w temperaturze pokojowej.
2. Weź ze sobą na scenę szklankę/butelkę z wodą. 3. Przygryzaj delikatnie czubek języka – to pobudzi ślinianki do pracy. |
1. Kup sobie butelkę z filtrem (np. Dafi), do której będziesz mógł nalać wody nawet w toaletowej umywalce.
2. Kup sobie butelkę z wodą wcześniej. 3. Upewnij się z organizatorem, że prelegenci będą mieli dostęp do wody. 4. Pij regularnie na co dzień – nie tylko przed występem. Nie da się dobrze nawodnić organizmu w kilka godzin czy w dwa dni. |
| SYTUACJA | NA KILKA GODZIN PRZED PRZEMÓWIENIEM | TUŻ PRZED LUB W TRAKCIE WYSTĄPIENIA | JAK SIĘ PRZED TYM USTRZEC? |
| Boli mnie głowa | 1. Weź leki.
2. Prześpij się. 3. Zjedz coś. 4. Napij się. 5. Jeśli problem jest duży, odwołaj przemówienie. |
1. Weź leki.
2. Napij się. 3. Jeśli ból jest poważny, poproś organizatora o przedłużenie zapowiedzi przez konferansjera lub szybką zamianę z innym prelegentem. 4. Jeśli problem jest duży, odwołaj przemówienie. |
1. Miej ze sobą leki.
2. Wyśpij się. 3. Pij dużo wody. 4. Jeśli to syndrom dnia poprzedniego, to… wiesz, co robić (lub raczej czego nie robić ;-)). |
| Boli mnie brzuch | 1. Weź leki.
2. Skorzystaj z toalety. 3. Prześpij się. 4. Może pomóc napar z ziół, na przykład rumianek, koper włoski lub melisa. 5. Jeśli problem jest duży, odwołaj przemówienie. |
1. Weź leki.
2. Jeśli ból jest poważny, poproś organizatora o przedłużenie zapowiedzi przez konferansjera lub szybką zamianę z innym prelegentem. 3. Jeśli problem jest duży, odwołaj przemówienie. |
1. Miej ze sobą leki.
2. Jedz lekkostrawnie już dzień wcześniej. |
| Chce mi się jedynkę | Na tym etapie to nie problem. | 1. Poproś organizatora o przedłużenie zapowiedzi przez konferansjera lub szybką zamianę z innym prelegentem. | 1. Skorzystaj z toalety wcześniej.
2. Ogranicz picie moczopędnych napojów (np. kawy) w ciągu dnia konferencji. |
| Chce mi się dwójkę | Na tym etapie to nie problem. | 1. Poproś organizatora o przedłużenie zapowiedzi przez konferansjera lub szybką zamianę z innym prelegentem. | 1. Skorzystaj z toalety wcześniej.
2. Jedz lekkostrawnie w dniu konferencji i dzień przed nią. |
| SYTUACJA | NA KILKA GODZIN PRZED PRZEMÓWIENIEM | TUŻ PRZED LUB W TRAKCIE WYSTĄPIENIA | JAK SIĘ PRZED TYM USTRZEC? |
| Jestem spóźniony | 1. Poinformuj organizatorów – być może uda im się poprzestawiać agendę. | 1. Jeśli nie poinformowałeś nikogo wcześniej – przeproś. | 1. Zaplanuj dojazd tak, żeby być dużo wcześniej.
2. Skorzystaj z widoku ruchu samochodowego w Google Maps, żeby sprawdzić, ile może zająć ci dojazd. |
| Nie działa mi prezentacja na komputerze organizatora | 1. Prześlij prezentację w innym formacie.
2. Zaproponuj użycie własnego komputera. |
1. Podepnij swój komputer.
2. Wyeksportuj do PDFa. 3. Przemawiaj bez slajdów. 4. Użyj flipchartów. |
1. Wyślij prezentację organizatorowi wystarczająco wcześnie, żeby rozwiązać wszelkie problemy z nią związane.
2. Użyj PDFa. Pamiętaj tylko, że ma on ograniczone możliwości. 3. Bądź gotowy na prezentację bez slajdów. 4. Miej ze sobą swojego laptopa z odpowiednimi przejściówkami. |
| Mój komputer nie działa ze sprzętem w sali konferencyjnej. | 1. Użyj komputera organizatora.
2. Zmień rodzaj kabla (HDMI<–>VGA). 3. Zmień źródło obrazu w rzutniku/TV. 4. Wyłącz i włącz komputer (tak, wiem!). |
1. Użyj komputera organizatora.
2. Przemawiaj bez slajdów. 3. Użyj flipchartów. |
1. Przetestuj komputer wcześniej.
2. Miej prezentację na pendrive i na mailu. 3. Miej wszystkie możliwe przejściówki, których potrzebujesz (ja mam mini-HDMI–>HDMI, USB-C–>VGA i USB-C–>HDMI). |
A Tobie co się przytrafiło?
I jak? Czy któraś z tych sytuacji Ci się przytrafiła?
Jako następną część tego artykułu, chcielibyśmy podzielić się waszymi historiami, oczywiście anonimowo. Podeślijcie je na michal@biuromowcow.pl, a my opublikujemy je jak zbierze się ich więcej, razem z kilkoma historiami własnymi, jak i takimi, które zaobserwowaliśmy u innych.
Zbieramy historie o sytuacjach kryzysowych!
Wysyłajcie swoje na michal@biuromowcow.pl, a my anonimowo je opublikujemy.
PROFIL AUTORA
Michał Kasprzyk
Mówca, trener przemawiania